Từ cô công nhân lâm trường trong sáng vô tư hay cô giáo bình thường giản dị, đến cô gái làng chơi nổi tiếng anh chị của đất Sài Gòn hoa lệ cũng đều được Phương Thanh thể hiện thành công. Để từ những vai diễn ấy, chị đã đóng tên mình với Hiền “cá sấu” – nhân vật yêng hùng trong bộ phim truyện nhựa Tội lỗi cuối cùng năm 79-80. Để có thành công ấy, ngoài sự may mắn và khả năng vốn có, Phương Thanh đã phải học hỏi, nghiên cứu và rèn luyện rất nhiều, đôi khi đó còn là sự hy sinh mà không phải bất cứ người diễn viên nào cũng chấp nhận đánh đổi.
 |
| Phương Thanh – Quang Dũng nên duyên sau bộ phim “Kỷ niệm đồi trăng”. |
Vai diễn đầu tiên trong cuộc đời nghệ thuật của Phương Thanh là một vai nhỏ trong Đứa con nuôi của đạo diễn Khánh Dư. Tuy chỉ là vai nhỏ, nhưng Thoa – cô công nhân lâm trường trong sáng, vô tư có mối tình đẹp với anh chàng lái máy cày thực sự đem lại cho tác phẩm sức trẻ và không khí tươi mới. Tiếp theo vai diễn này, Phương Thanh hóa thân vào Những đứa con trong vai người phụ nữ đang bụng mang dạ chửa. Nói về vai diễn, chị tâm sự: “Lúc đó, tôi mới ra trường, chưa có kinh nghiệm nhiều, hơn nữa chưa có gia đình mà lại phải diễn vai phụ nữ sinh nở. Không biết diễn thế nào, tôi đã vào bệnh viện, quan sát chú ý xem người đau đẻ thường có hành động ra sao? Biết rồi nhưng diễn cho đúng lại là vấn đề không dễ dàng. Cuối cùng tôi nghĩ ra một cách. Tôi lấy thật nhiều kẹp, kẹp xung quanh bụng cho thâm tím trước khi vào cảnh quay. Khi diễn tả cảnh đau đẻ, tôi lấy tay xoa bụng như người đẻ thật, sau đó ấn vào chỗ bị kẹp để cảm nhận nỗi đau thực sự. Nhất là những đoạn quằn quại, tôi vừa diễn, vừa ấn thật mạnh khiến người đau nhói. Bên ngoài đạo diễn cứ hô: Tốt, tốt lắm. Cả đoàn phim không ai biết thủ thuật làm đau của tôi, trừ người hóa trang. Tuy vết thâm ở bụng phải hàng chục hôm mới tan, nhưng bù lại nhiều người sau khi xem tôi diễn xong đã thốt lên: Phương Thanh diễn đau đẻ như thật”.
Với Hiền “cá sấu”, Phương Thanh thực sự bước đến thành công đáng ghi nhớ. Hình ảnh một cô gái giang hồ lì lợm nổi tiếng trong chế độ cũ, được Phương Thanh tái hiện rõ nét và ấn tượng trong Tội lỗi cuối cùng. Để có vai diễn để đời này, chị đã phải vào tù ra khám, và sống như người bị tù đày thực sự. Chị kể: “Khi giao vai diễn này cho tôi, cả hội đồng nghệ thuật không tin tôi có thể hoàn thành, bởi tôi là diễn viên trẻ, hơn nữa những vai diễn trước đó hầu hết là con người trong sáng, vô tư chứ không góc cạnh như Hiền “cá sấu”. Bản thân tôi lúc đầu cũng không biết mình sẽ phải diễn như thế nào. Nhưng tôi xin với đạo diễn cho thử vai, nếu không đạt hãy chọn người khác, đồng thời tôi cũng sẽ từ bỏ nghiệp diễn. Quả là lời tuyên bố hùng hồn, mà đến bây giờ nghĩ lại vẫn không hiểu vì sao lúc ấy mình lại can đảm đến thế. Nói là làm, tôi quyết định đi thực tế bằng cách xin được đóng giả tù nhân để sống như người tù thật sự. Ban đầu ý định của tôi không dễ được chấp nhận, nhưng rất may tôi được đồng chí Thiếu tá công an – giám thị trại phục hồi nhân phẩm Long Thành đồng ý giúp đỡ. Tôi được đưa vào trại với hồ sơ “cộm cán” không kém. Tôi ăn ngủ bên cạnh những Hiền “cá sấu” thực sự. Sau gần một tuần ăn cơm tù, đổ bô cho các đàn chị, đáng sợ nhất là lúc nào cũng lo lắng, thao thức đề phòng, tự vệ cho bản thân khiến tôi tụt mất 7 kg. Nhưng ngay từ những cảnh quay đầu tiên, Hiền “cá sấu” đã được đánh giá cao, và tôi đã hoàn thành vai diễn xuất sắc. Không uổng công cố gắng, Hiền “cá sấu” đã mang lại cho tôi giải Bông sen vàng tại Liên hoan Phim lần thứ V (1959), khi đang ở tuổi 23.
Giờ đây, mặc dù vẫn nhận được nhiều lời mời của các đạo diễn phim truyền hình, nhưng PhươngThanh quyết định lui về hậu trường, giành thời gian cho gia đình. Với chị, trách nhiệm gìn giữ một gia đình luôn yên ấm hạnh phúc là điều mà chị ước mơ và cố gắng.
(Theo Thế Giới Nghệ Sĩ)
