 |
| Giấc ngủ tự nhiên giúp hồi phục sức khỏe. |
Mất ngủ là triệu chứng chứ không phải là một loại bệnh. Nó chỉ là biểu hiện của một rối loạn, trục trặc, một sự hoạt động không hữu hiệu của hệ thần kinh hoặc của cơ thể. Việc mất ngủ một, hai đêm có thể làm người ta mệt mỏi, nhưng chứng bệnh này không mấy ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. Thống nhất được điều này, chúng ta sẽ giảm đi một vài cảm giác lo âu, ảnh hưởng đến giấc ngủ và sức khỏe.Điều đáng mừng là tình trạng mất ngủ một đêm hay kéo dài đều có thể chữa được một cách khá dễ dàng, dù các rối loạn thể hiện dưới nhiều hình thức, ảnh hưởng đến một hoặc nhiều giai đoạn của giấc ngủ.Nếu chỉ mất ngủ 1-2 đêm thôi, uống thuốc ngủ có thể là giải pháp tạm thời tương đối tốt. Nhưng điều chỉnh các rối loạn hoặc chữa trị mất ngủ bằng thuốc hoàn toàn không phải là phương pháp thích hợp. Bởi vì, uống thuốc ngủ lại là hình thức chống lại giấc ngủ sâu, êm đềm và thư thái. Trong khi có nhiều hình thức khác mang lại cho con người ta giấc ngủ ngon lành, no nê thì những viên thuốc chỉ làm cho người ta mất đi sức thức tỉnh về đêm.Vậy thuốc ngủ có thể mang lại được gì? Với người bị chứng mất ngủ, nó có khả năng thúc đẩy nhanh giai đoạn khởi động của giấc ngủ trong vòng 5-20 phút, làm giảm lượng thời gian thức tỉnh trong đêm và có thể làm tăng tổng số thời gian ngủ. Nếu cần hồi phục sau những sang chấn tinh thần nặng nề (như cái chết của người thân, có bước ngoặt lớn của cuộc đời hay có sự khởi đầu căng thẳng của công việc mới), thuốc ngủ có thể thích hợp trong một thời gian ngắn để trợ giúp người ta vượt qua những stress và tránh các hậu quả về mặt tâm lý sau một đêm không ngủ. Tuy nhiên, về lâu dài, nếu chỉ dựa vào những viên thuốc ngủ, bạn có thể sẽ kết thúc giấc ngủ ngắn hơn và cảm thấy thất vọng nhiều hơn vì không thể đạt được giấc ngủ sảng khoái, thư giãn.Về mặt dược động học, thuốc ngủ tồn tại trong cơ thể lâu hơn nhiều so với thời gian gây ngủ. Thuốc ngủ được chuyển hóa ở gan và được bài tiết qua thận nên nếu chức năng gan, thận bị suy yếu, thuốc ngủ sẽ tồn tại trong cơ thể lâu dài hơn. Đó là lý do tại sao những người bị bệnh gan, thận, người cao tuổi càng hạn chế dùng thuốc ngủ càng tốt. Không được dùng thuốc ngủ sau khi uống rượu hoặc khi mang thai. Những người bị bệnh đường hô hấp cũng không nên dùng thuốc ngủ vì nó ảnh hưởng đến sự điều hòa chức năng thở ở não.Một thống kê gần đây cho thấy, khoảng 50% số bác sĩ kê đơn có thuốc ngủ là do thói quen; khoảng 20% số bệnh nhân đó trở nên phụ thuộc vào thuốc ngủ. Hơn nữa, khoảng 50% số bệnh nhân sử dụng thuốc ngủ để điều trị chứng mất ngủ đã xuất hiện những rối loạn tồi tệ hơn trước khi dùng thuốc.Nếu bạn thấy thuốc ngủ vẫn còn hữu ích trong một số tình huống, hãy tham khảo các gợi ý sau:- Đừng bao giờ tự dùng thuốc ngủ hoặc dùng lại đơn thuốc ngủ mà không thông qua bác sĩ. Nên hỏi vị bác sĩ đã nắm được đặc điểm sinh lý của bạn, tiền sử bệnh lý và mối liên quan của thuốc đối với bạn. Như vậy khi xảy ra tác dụng phụ, sự lệ thuộc vào thuốc hoặc các khó khăn khác, bạn đã có người để giúp giải quyết vấn đề.- Nếu bác sĩ kê đơn thuốc ngủ cho bạn dường như theo thói quen, bạn có thể tự lựa chọn nhiều phương pháp khác.- Đọc nhiều hơn, học nhiều hơn về tính chất dược lý của các loại thuốc ngủ qua sách vở, dược điển. Tránh dùng thuốc ngủ trước khi lái xe (ô tô, xe máy) một đoạn đường dài và trước khi có hoạt động căng thẳng. Các chất hóa học vẫn còn ở trong cơ thể bạn đến tận hôm sau và còn gây buồn ngủ.- Không bao giờ kết hợp thuốc ngủ với rượu và với bất kỳ loại thuốc nào khác có ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh trung ương.- Với người cao tuổi, liều thuốc ngủ chỉ bằng một nửa so với thanh niên.
– Đùng bao giờ cho trẻ dùng bất kỳ một loại thuốc ngủ nào.- Không nên dùng thuốc cùng lúc với người bạn đời để lỡ có điều gì xảy ra thì còn một người tỉnh táo đương đầu với những bất trắc.
BS Bùi Nguyên Kiểm, Sức Khỏe & Đời Sống
